Kategorie
Warto zainteresować się zakładaniem ogrodów deszczowych. To, co obecnie dzieje się z klimatem na Ziemii, to nie przelewki. Zmienność, nieprzewidywalność i nagłość zjawisk pogodowych, doprowadza do anomalii i powoduje wiele szkód w przyrodzie i bezpośrednim sąsiedztwie siedzib człowieka.
Z jednej strony nawalne deszcze, których nie zdoła odprowadzić kanalizacja burzowa, a z drugiej globalne ocieplenie powodujące silne erozje gleby. Stąd pomysł na zakładanie ogrodów deszczowych chroniących odkryte obszary i gromadzenie deszczówki do celów oszczędności wody spożywczej.
Powszechne stosowanie przez człowieka betonu, asfaltu i ścisła zabudowa, doprowadziło do poszukiwania przez wodę własnych miejsc przepływu. Nagromadzona w najniżej położonych miejscach, często podmywa i podtapia tereny mieszkalne, doprowadzając do zniszczeń i klęsk powodzi. Podczas kolejnych opadów, woda nie ma możliwość wniknąć w twardą i wyjałowioną glebę, aby ją użyźnić i szuka innej, niepożądanej drogi odpływu.
Założenie ogrodu deszczowego, jest ekologicznym sposobem zarządzania spływem wody deszczowej, użyźniającym glebę i zmniejszającym ryzyko powodzi. Jest też sposobem na wykorzystanie deszczówki do podlewania ogrodów. Sposoby te doskonale sprawdzą się na naszych działkach i w przydomowych ogródkach, podobnie robili to nasi dziadkowie.
Nawet podczas deszczu ogrodnicy się nie nudzą. Podczas deszczu mamy czas, aby obserwować, miejsca niekontrolowanego odpływu wody. Rynny, spływ wody z dachu, strumienie na ścieżkach, cieknące zawory lub krany zewnętrzne. Tam możemy założyć własny ogród deszczowy lub ustawić zbiornik na deszczówkę.
Najprościej wypełnić takie miejsce wodolubnymi roślinami, które pomogą wodzie szybko przeniknąć przez swoje kłącza i korzenie w głąb gleby. Wodę należy skierować z dala od domu w kierunku najniżej położonego miejsca, które nie będzie zagrażało uprawom lub konstrukcji budynków. Można to wykonać, tworząc kanały ceglane, kamiennie koryta lub kamionkowe rynny. Łącznikiem są łańcuchy deszczowe, stawiki i inne formy wodne. Pod rynnami i okapami ustawiamy zbiorniki, beczki i wiadra, w których będzie gromadziła się deszczówka. Zamiast wody spożywczej z kranu, do podlewania używamy zgromadzonych zapasów.
Na tym zdjęciu dokładnie widać, gdzie można założyć ogród deszczowy.
JAKIE SĄ KORZYŚCI?
Ogród deszczowy pochłania do 30% wody z kłączy i korzeni roślin „wodolubnych” niż zwykły trawnik oraz zmniejsza ryzyko zalania i erozji. Rośliny odporne na suszę będą wymagały niewielkich zabiegów pielęgnacyjnych podczas nasadzeń i stworzą naturalne środowisko dla ptaków, motyli i owadów ograniczając miejsca przyjazne insektom.
Foto: PAUL (Van de Velde) on Foter.com CC BY
JAK ZNALEŹĆ NAJLEPSZĄ LOKALIZACJĘ?
Kiedy pada, zaobserwuj, jak i gdzie zbiera się woda w twoim ogrodzie. Od miejsca poboru wody (dach lub podjazd) do ogrodu deszczowego nachylenie powinno wynosić 10% lub mniej. Planowany ogród powinien znajdować się w odległości co najmniej 3 m od domu, w pełnym słońcu lub półcieniu. Z dala od instalacji elektrycznych.
CZY MÓJ OGRÓD JEST ODPOWIEDNI?
Ilość wody, którą chcemy przechwycić, powinna odpowiadać 24 h absorpcji do gleby. Współczynnik absorpcji sprawdzamy, kopiąc otwór o głębokości 25 cm (długości szpadla) i napełniając go wodą, aby zobaczyć, jak szybko woda przesiąka do gleby. Szybkość wchłaniania powinna wynosić około 1-2 cm na godzinę. Jeśli wchłanianie jest większe – miejsce nie będzie odpowiednie. Ogród deszczowy wykonany w piaszczystej, dobrze drenowanej glebie, może być głębszy niż ten wykopany w słabo drenowanej glinie.
KTÓRE ROŚLINY SĄ NAJLEPSZE DO WYKORZYSTANIA?
Najlepsze są rośliny rodzime o głębokich systemach korzeniowych, takie jak trawy, paprocie, dziko rosnące krzewy i kwiaty. W miejscach najgłębszych sadzimy rośliny z kłączami i korzeniami odpornymi na wilgoć, a na wyższych krawędziach odpornymi na suszę. Najlepiej wybrać mieszanki roślin, które będą dobrze rozwijać się w krótkich okresach powodzi i odporne na okresy suszy. Kilka przykładów:
Hosta (FUNKIA) – Idealna roślina wieloletnia, do miejsc zacienionych lub półcienistych. Funkie tworzy wieloletnie atrakcyjne kwiatostany, kwitnąco na różowo, liliowo i biało w lecie; toleruje różne gleby. Bardzo przyjazna zapylaczom.
Rozchodnik okazały (Purpurowy Cesarz) – Wszechstronna, soczysta roślina, która jest idealna w trudnych warunkach suszy i na glebach obfitujących w wilgoć. Bardzo łatwa w uprawie, potrzebuje niewiele uwagi. Bardzo przyjazna zapylaczom.
Turzyca (Ice Dance) – Łatwa w pielęgnacji trawa, która tworzy niski, puszysty kopiec. Nie rozprzestrzenia się zbyt szybko i może poradzić sobie w różnych warunkach glebowych. Doskonała do nasadzeń w cienistych zakątkach. Turzycę uwielbiają wszelkiego rodzaju motyle i zapylacze.
Paproć (Pióropusznik Strusi) – Wieloletnia roślina o pięknych i rozłożystych liściach. Doskonale czuje się nad wodą, w obszarach podmokłych i bagiennych. Doskonała do półcienia, nie wymaga zaangażowanej uprawy. W Polsce na obszarach dzikich jest pod ochroną.
Powstaje wiele inicjatyw miejskich w Krakowie, Łodzi, Gdyni i Gdańsku, gdzie powstają takie ogrody. Poniżej zdjęcie z ze Szkoły Podstawowej w Skawinie, gdzie założono taki ogród w 2018r. Zdjęcie pochodzi z broszury instruktażowej https://sendzimir.org.pl/publikacje/broszury-instruktazowe-dot-zwiekszania-retencji-krajobrazowej/
Pozdrawiamy Victory’s Garden
