Kompost. Jak zrobić dobry, naturalny nawóz?

Kompost. Jak zrobić dobry, naturalny nawóz?

Kompost jest nieocenionym partnerem w utrzymaniu zdrowej gleby. 

Poznaj 6 prostych zasad, dzięki którym twój samodzielnie wyprodukowany kompost zapobiegnie rozwojowi chwastów, wspaniale poprawi strukturę i ureguluje wilgotność gleby w Twoim ogrodzie.

Recycling domowy to wspaniała idea na założenia własnego zakładu utylizacji biomasy. Rozpocznij kompostowanie od małych porcji (przeczytaj poniżej, co można kompostować). Najlepiej użyć do tego specjalnego KUCHENNEGO POJEMNIKAktóry posiada przykrywkę z filtrem ograniczającym nieprzyjemne zapachy pochodzące z pojemnika. Rozwiązanie to jest bardzo skuteczne, dlatego pojemnik bez problemu może stać w dowolnym miejscu np. na blacie kuchennym. Kiedy tylko pojemnik jest pełny, przenosimy resztki do miejsca docelowego kompostowania.

 

Kompost. Jak zrobić dobry, naturalny nawóz?

Taki bardzo ładny pojemnik do kompostowania kupisz na naszej stronie www.victorysgarden.com

Foto: Victory's Garden. 

 UWAGA! Po wprowadzeniu w Polsce w 2020 roku nowych zasad segregacji odpadów szereg miast i gmin stosuje duże bonifikaty w przypadku, gdy kompostujemy bioresztki w gospodarstwie domowym. Dowiedz się, czy Twoja gmina lub miasto wprowadziła takie zasady? To się może opłacać!

 

Zasada 1 – Gdzie kompostujemy?

Kompostowanie w domu.

Umieść na balkonie zwykłe wiaderko lub specjalny kompostownik (np. z metalu). Żeby kompostowanie miało sens, pojemność takiego kompostownika powinna mieć przynajmniej 20l. Pamiętaj, że kompostownik powinien stać w zacisznym, przewiewnym miejscu z dala od sąsiadów. Konieczne jest, aby warstwy kompostowania były urozmaicone (przeczytajcie poniżej o regule 4:1). Aby stos nie śmierdział, przysyp go ziemią, liśćmi lub trocinami. Mniejszy stos kompostu jest łatwiejszy w zarządzaniu, bardziej uporządkowany i rozkłada się znacznie szybciej niż większy stos. Stosu takiego nie przekładamy i nie polewamy wodą, aby nie zgnił i nie spleśniał, jedynie lekko zwilżamy latem, podczas wysokich temperatur. Dla lepszego kompostowania możemy dodać kilka dżdżownicy, które będą nam przerabiały biomasę na naprawdę pożyteczny nawóz. Jeśli na kompost wyrzucamy przejrzałe owoce z obawy przed osami i muszkami, kompostownik przykrywamy. Robimy to jednak w taki sposób, aby zapewnić stały dopływ tlenu. Kompost będzie gotowy po ok. 6-8 msc.

Kompost. Jak zrobić dobry, naturalny nawóz?

 

Kompostowanie w ogrodzie.

Zbuduj stos-pryzmę kompostową bezpośrednio na ziemi lub trawniku, aby skorzystać z dżdżownic, pożytecznych mikrobów i innych substancji rozkładających, które będą migrować w górę i w dół wraz ze zmianą pór roku. Nieosłonięte dno i styczność z glebą pozwala na skuteczny drenaż i dotlenianie pryzmy. Może to być zwykła siatka metalowa, drewniana skrzynia, metalowy pojemnik, wiadro, stara balia lub gotowe rozwiązanie, które można kupić w każdym sklepie ogrodniczym. Kompostownik z siatki lub drewnianych desek o kształcie prostokąta można wykonać samemu. Jest to ekologiczne i tanie rozwiązanie.  

Kompost. Jak zrobić dobry, naturalny nawóz?

Pryzma powinna znajdować się w zacienionym i przewiewnym miejscu, ale niezbyt wietrznym, tak aby przerobiona masa nie rozwiewała się po okolicy. Dobrze, jeśli kompostownik ustawimy pod drzewem. Zwróćcie uwagę, jeśli korzenie drzew znajdą się pod konstrukcją. W tym wypadku należy sprawdzać, czy  nie wrastają w pryzmę od dołu. Kompostowanie na asfalcie i betonie mija się z celem. Pryzmę kompostową budujemy w oddaleniu od sąsiadów i w miejscu niedostępnym dla zwierząt. Możemy przykryć przepuszczającym tlen materiałem.

Kompost. Jak zrobić dobry, naturalny nawóz? 

Zasada 2 – Co kompostujemy?

Wszystko, co kiedyś żyło, stanowi potencjalny materiał na kompost. 

Mówimy „potencjalny”, ponieważ istnieją pewne materiały, których nie można użyć, ze względów zdrowotnych i praktycznych. 

Najlepszy kompost to mieszanka „zielonych” i „brązowych” materiałów. 

„Zielone” to młode, soczyste materiały, które szybko się rozkładają i są bogate w azot. Pamiętajmy, że mówimy tu o odpadkach i produktach, które w naturalny sposób nie nadają się do spożycia lub użycia, lub są naturalnym źródłem minerałów, tj. np. obornik,

Są to (w kolejności alfabetycznej):

  • Dżemy
  • Fusy z kawy i herbaty
  • Kiszonki
  • Kwiaty cięte
  • Kwiaty z kwietników
  • Lucerna
  • Makaron ugotowany 
  • Obierki z owoców i warzyw (również ogryzki i pestki po owocach)
  • Obornik drobiowy, koński, krowi, kurzy, króliczy.
  • Owoce i warzywa gotowane
  • Pestki dyni, słonecznika, sezamu
  • Pędy warzyw i bylin
  • Płatki owsiane po śniadaniu
  • Ryż ugotowany
  • Skorupki po jajkach (jeśli w kompoście nie założyliście hodowli dżdżownic)
  • Spalony popcorn
  • Suchy chleb
  • Ścinki traw po koszeniu trawnika, działki (w małej ilości, zbyt szybko gniją i nierówno rozkłada stos kompostowy).
  • Torebki po herbacie, filtry po kawie (tylko z naturalnego materiału)
  • Zioła i przyprawy

„Brązowe” to materiały organiczne pochodzące z twardszych materiałów, zwykle suszone i zawierające dużo węgla, takie jak:

  • Gałązki (rozdrobnione)
  • Gazety (za wyjątkiem kolorowych magazynów z woskowanym papierem)
  • Gąbka naturalna
  • Karton, rolki po ręcznikach kuchennych i papierze toalet. (rozdrobnione)
  • Kartony po jajkach i rozsadach (naturalne)
  • Kora
  • Korki po winie (naturalne)
  • Martwe rośliny doniczkowe i gleba po nich
  • Naturalne wieńce świąteczne (rozdrobnione)
  • Opadnięte liście
  • Opakowania po babeczkach
  • Papier śniadaniowy
  • Serwetki i ręczniki papierowe (niewoskowane)
  • Skorupy orzechów laskowych
  • Stara słoma, siano
  • Szyszki
  • Trociny z naturalnego drewna
  • Worki jutowe
  • Wykałaczki i drewienka po szaszłykach (rozdrobnione)
  • „Wytłoki” po produkcji wina i nalewek
  • Zrębki z drzew

Przy wytwarzaniu kompostu idealny stosunek organiczny (brązowych) węgla do (zielonych) azotu powinien wynosić 4 : 1. 

Kompost. Jak zrobić dobry, naturalny nawóz?

Takie suche liście i wysuszone resztki roślin znakomicie nadają się na kompost. Fot.: Victory's Garden.

 

Zasada 3 -  Czego nie kompostujemy?

Istnieją materiały, które nie nadają się do wytwarzania kompostu. Materiały te obejmują:

  • Chwasty wieloletnie, posiadające nasiona (np. oset)
  • Chemiczne nawozy i środki ochrony (granulaty)
  • Cytrusy (w większości są mocno zakonserwowane substancjami chemicznymi i mają bardzo długi okres rozkładu)
  • Etykiety z owoców i warzywach (koniecznie je usuwamy)
  • Kolorowe czasopisma, jasny, błyszczący papier pokryty powłokami plastikowymi lub warstwą wosku.
  • Kości i tłuszcz zwierząt
  • Mięso
  • Odchody i zużyte ściółki psów i kotów oraz innych zwierząt mięsożernych
  • Pampersy, podpaski
  • Plastik, styropian, szkło lub metal
  • Pleśniejące lub pokryte zgnilizną warzywa, owoce i kiszonki (aby do gleby nie przenosić szkodliwych patogenów)!
  • Porażone przez choroby i szkodniki części warzyw i owoców oraz drzew (patrz jw.)!
  • Popiół z węgla i brykietu (zawiera chemikalia i zakwasza kompost)
  • Rybne resztki
  • Skorupki orzechów włoskich
  • Trawa z dużych gospodarstw rolnych, poddana działaniu herbicydów
  • Tłuszcze i inne produkty pochodzenia mlecznego
  • Trociny z malowanego i bejcowanego drewna

Uwaga! Jeśli w Twoim kompoście hodujesz dżdżownice, nie wolno do niego wrzucać skorupek od jaj oraz obierków po czosnku i cebuli

 Zasada 4 -  Tajniki produkcji.

  • Wytwarzanie kompostu przypomina fermentację piwa: potrzebujesz bakterii, wilgoci i ciepła oraz powietrza, aby nastąpił rozkład składników kompostu.
  • Stos kompostowy powinien się nagrzewać, jest to znak, że bakterie, drobnoustroje i mikroby pracują nad rozkładem materiałów organicznych, przerabiając je na zdrowe mikroelementy.
  • Kompost powinien zacząć się nagrzewać dwa dni po ułożeniu warstwowego stosu.
  • Pryzma może się nagrzewać nawet do 70 0C.
  • Pryzma powinna być wilgotna, ale nie mokra. Jeśli lato jest zbyt suche, zwilżamy, a podczas deszczów przykrywamy pryzmę.
  • Kompost należy dotleniać. Jeśli jest otwarty, nie ma takiej potrzeby, jeśli zamknięty w specjalnym kompostowniku, dotleniamy co jakiś czas, przekładamy i rozgarniamy pryzmę. Wykonujemy to późną wiosną, rozgarniać pryzmę od brzegów do środka i ze środka na brzegi. Czynność tę wykonujemy widłami lub ręcznym kultywatorem z przedłużoną rączką.  Alternatywnie można zainstalować rurę PCV, lub stalową, z przewierconymi otworami, aby powietrze mogło przedostać się przez hałdę. Niektóre z dostępnych kompostowników mają specjalnie montowane napowietrzniki.
  • Temperaturę mierzymy specjalnym do tego przeznaczonym termometrem do kompostu o długiej sztycy, którą wkładamy bezpośrednio w środek pryzmy kompostowej do wysokości 20 cm. Pomiar temperatury mówi nam, czy kompost jest gotowy do użycia.

 Kompost. Jak zrobić dobry, naturalny nawóz?

 

 Zasada 5 -  Kompost jest gotowy, gdy ...

… zamienił się w ciemną glebę i nie można już rozpoznać oryginalnych składników lub widzimy bardzo rozdrobnione kawałki kory, gałązek itd. a temperatura pryzmy kompostowej zatrzymała się na poziomie 250C do 400C.

Jeśli zaczniemy wytwarzać kompost późną wiosną lub wczesnym latem, upał pomoże skrócić czas kompostowania. Jesienią, gdy jest chłodniej, proces ten się spowalnia. Materiały kompostujące wolniej próchnieją i wtedy nie należy mieszać pryzmy zbyt często.

Przygotowanie kompostu może potrwać nawet rok, a czasem nawet dwa lata. Można również zastosować specjalny nawóz mineralny ACTIVE KOMPOSTER zawierający dużo azotu i skracający czas kompostowania.

Kompost. Jak zrobić dobry, naturalny nawóz?

 Rękawice DIG-IT dostępne na naszej stronie  www.victorysgarden.com Foto: Dig IT®Apparel

Kompost. Jak zrobić dobry, naturalny nawóz?

przerobiony kompost ma gładką konsystencję

Zasada 6 -  Dobry nawóz, dobrze zastosuj.

  • Kompost stosujemy jako podłoże do roślin, mieszając go z glebą.
  • Podsypujemy taką mieszanką dno doniczek, grządek i dołków gdzie zasadzimy lub zasiejemy nasze uprawy.
  • Kompost możemy również stosować do mulczowania. Osypujemy małe kopczyki wokół bylin lub krzaków.
  • Podsypujemy uprawy, warzywniki i kwietniki z roślinami 2-3 cm warstwą kompostu, szczególnie podczas letnich upałów, aby utrzymać wilgotność gleby.
  • Przed użyciem warto kompost przesiać, a nierozłożone drobne elementy ponownie wrzucić na pryzmę.

 

Kompost. Jak zrobić dobry, naturalny nawóz?

Fot.: Victory's Garden.

Kompost. Jak zrobić dobry, naturalny nawóz?

 Fot.: Victory's Garden.

 

Pozdrawiamy serdecznie wszystkich ogrodników. Victory's Garden :-)

do góry
Sklep jest w trybie podglądu
Pokaż pełną wersję strony
Sklep internetowy Shoper.pl